Πολιτικό δράμα, Βιογραφία | 1969 | Έγχρ. | Γαλλία | 127' |
Η ταινία δείχνει τη δολοφονία του αριστερού βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη και την αναζήτηση των ενόχων από τον ανακριτή Χρήστο Σαρτζετάκη. Βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα που έγραψε το 1966 ο Βασίλης Βασιλικός.
Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς
Σενάριο: Βασίλης Βασιλικός (μυθιστόρημα), Jorge Semprún, Κώστας Γαβράς
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Γλώσσα: Γαλλικά
Η είσοδος είναι ελεύθερη!
Η ταινία αρχίζει με έναν άνδρα που εκπροσωπεί τη δεξιά κυβέρνηση να βγάζει λόγο για "την απόφαση των αρχών να πατάξουν τους κομμουνιστές", και μετά δείχνει έναν ειρηνιστή επιστήμονα και βουλευτή, τον Yves Montand, να προετοιμάζει μια εκδήλωση της αντιπολίτευσης, στην οποία ο ίδιος θα μιλούσε για πυρηνικό αφοπλισμό. Η οργάνωση της εκδήλωσης αυτής σκοντάφτει σε μια σειρά από εμπόδια. Τελικά διοργανώνεται και ο ειρηνιστής βουλευτής κάνει την ομιλία του, αλλά λίγες ώρες αργότερα υποκύπτει στα χτυπήματα που δέχεται από παρακρατικούς έξω από τον χώρο της εκδήλωσης. Στην ταινία η επίθεση γίνεται μπροστά στα μάτια της αστυνομίας, που δεν επεμβαίνει για να συλλάβει τους δράστες, και αυτοί απομακρύνονται με το αυτοκίνητό τους, αφού ο ένας από αυτούς χτυπήσει τον βουλευτή στο κεφάλι με ένα λοστό. Οι αρχές πιέζουν τους μάρτυρες να καταθέσουν ότι επρόκειτο για τροχαίο και ότι ο οδηγός του οχήματος ήταν μεθυσμένος. Διενεργείται όμως ιατροδικαστική αυτοψία και πιστοποιείται ότι ο θάνατος δεν προκλήθηκε από τροχαίο. Ο ανακριτής που εξετάζει την υπόθεση (Jean-Louis Trintignant) με τη βοήθεια ενός φωτορεπόρτερ (Jacques Perrin) αποκαλύπτουν ότι ο φόνος διαπράχθηκε από δύο άνδρες και βρίσκουν στοιχεία που ενοχοποιούν και τέσσερα στελέχη της χωροφυλακής. Εντούτοις η κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλείψει την υπόθεση, παίρνει το φάκελο από τον ανακριτή, που έδειχνε αποφασισμένος να χαρακτηρίσει τον θάνατο του βουλευτή δολφονία, και οι αυτόπτες μάρτυρες εξαφανίζονται ή σκοτώνονται κάτω από αδιευκρινιστες και ύποπτες συνθήκες. Οι υπαίτιοι καταδικάζονται σε σχετικά ελαφρές για το έγκλημά τους ποινές. Οι αξιωματικοί της χωροφυλακής δέχονται κυρίως διοικητικές ποινές, οι στενοί συνεργάτες του Γρηγόρη Λαμπράκη απελαύνονται ή πεθαίνουν και ο φωτορεπόρτερ φυλακίζεται με την κατηγορία ότι έδωσε στη δημοσιότητα απόρρητα στοιχεία.
Προτού αρχίσουν να πέφτουν οι τίτλοι του τέλους, ο Γαβράς δείχνει μια λίστα από όσα απαγορεύει η χούντα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα λίγα χρόνια μετά το θάνατο του Λαμπράκη. Ανάμεσα σε αυτά είναι τα ειρηνευτικά κινήματα, οι απεργίες, η συγκρότηση εργατικών σωματείων, τα μακριά μαλλιά στους άνδρες, η μουσική των Beatles, ο Λέων Τολστόι, ο Ιονέσκο, ο Ζαν Πολ Σαρτρ, η ελευθεροτυπία, αλλά και το γράμμα "Ζήτα" που θυμίζει τον Λαμπράκη.
Πρόθεση των δημιουργών ήταν το "Ζ" να προφέρεται "Ζει" και όχι "Ζήτα". Ήθελαν να εκφράζει ηχητικά το ρήμα που ακουγόταν στις διαδηλώσεις που έγιναν όταν σκοτώθηκε ο βουλευτής - "Λαμπράκη ζεις, εσύ μας οδηγείς" και "Ζει, Ζει,Ζει".
Πρόθεση των δημιουργών ήταν το "Ζ" να προφέρεται "Ζει" και όχι "Ζήτα". Ήθελαν να εκφράζει ηχητικά το ρήμα που ακουγόταν στις διαδηλώσεις που έγιναν όταν σκοτώθηκε ο βουλευτής - "Λαμπράκη ζεις, εσύ μας οδηγείς" και "Ζει, Ζει,Ζει".
Οργάνωση
|
Κατηγορία
|
Υποψήφιος
|
Αποτέλεσμα
|
Όσκαρ
|
Καλύτερη Ταινία
|
Υποψηφιότητα
| |
Σκηνοθεσία
|
Κώστας Γαβράς
|
Υποψηφιότητα
| |
Διασκευασμένο Σενάριο
|
Jorge Semprún & Κώστας Γαβράς
|
Υποψηφιότητα
| |
Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία video
|
Νίκη
| ||
Μοντάζ video
|
Françoise Bonnot
|
Νίκη
| |
Χρυσές Σφαίρες
|
Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία
|
Νίκη
| |
Φεστιβάλ Καννών
|
Χρυσός Φοίνικας
|
Υποψηφιότητα
| |
Βραβείο Επιτροπής
|
Νίκη
| ||
Βραβείο Ανδρικού Ρόλου
|
Jean-Louis Trintignant
|
Νίκη
| |
BAFTA
|
Καλύτερη Tαινία
|
Υποψηφιότητα
| |
Σενάριο
|
Jorge Semprún & Κώστας Γαβράς
|
Υποψηφιότητα
| |
Μουσική
|
Μίκης Θεοδωράκης
|
Νίκη
| |
Μοντάζ
|
Françoise Bonnot
|
Υποψηφιότητα
| |
Un Award
|
Υποψηφιότητα
| ||
Ο Κώστας Γαβράς είναι Έλληνας σκηνοθέτης του γαλλικού κινηματογράφου. Γεννήθηκε στα Λουτρά Ηραίας Αρκαδίας στις 12 Φεβρουαρίου 1933 και σπούδασε Συγκριτική Φιλολογία στη Σορβόνη καθώς και κινηματογράφο στην IDHEC. Εργάστηκε ως βοηθός σε διάφορες παραγωγές και συνεργάστηκε με τον Κλερ και τον Κλεμάν, πριν σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία "Διαμέρισμα Δολοφόνων" το 1965. Καθιερώθηκε με μία σειρά πολιτικών θρίλερ που αποκάλυψαν το βίαιο πρόσωπο δικτατορικών καθεστώτων, μέσα από προσωπικές τραγωδίες ασυμβίβαστων ανθρώπων.
Ο Γαβράς ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας 1969 (Ζ) και κέρδισε το Όσκαρ Σεναρίου 1982 (Ο αγνοούμενος). Κέρδισε επίσης Χρυσό Φοίνικα φεστιβάλ Καννών 1982 (Ο αγνοούμενος), Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής Φεστιβάλ Καννών 1975 (Ειδικό δικαστήριο), Χρυσή Άρκτος Φεστιβάλ Βερολίνου 1990 (Μουσικό κουτί). To 2002 σκηνοθέτησε την ταινία Αμήν που κέρδισε Βραβείο César καλύτερου σεναρίου 2003.
Ο Κώστας Γαβράς επανήλθε το 2012 με την ταινία Le Capital που αναφέρεται στην οικονομική κρίση, θέμα που προφανώς δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορο έναν σκηνοθέτη που υπηρετεί πιστά την παγκόσμια πολιτική φιλμογραφία.
en 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου